Nacionalni park „Šar planina“ ustanovljen je 1993. godine. U privremenim granicama zauzima površinu od 39.000 ha, dok je predviđeno da trajnim granicama obuhvati površinu od oko 97.000 ha.Šar-planinu odlikuje veliko bogatstvo i raznovrsnost živog sveta, i prisustvo velikog broja reliktnih i endemičnih vrsta. Sa 45% biljnog sveta Srbije, osobenim šumskim zajednicama i vrstama, životinjskim vrstama koje se danas retko nalaze u prirodi, a mnoge su ugrožene u čitavom svetu, Nacionalni park „Šar-planina“ sa punim pravom nosi obeležje skloništa za divlji svet koji danas ubrzano nestaje. Na Šar-planini živi 1800 biljnih vrsta. Najznačajniji su brojni tercijarni i glacijalni relikti, i 339 balkanskih endemita, od kojih su 18 lokalni endemiti, prisutni isključivo na ovom masivu (hajdučica kralja Aleksandra, born-milera, šarplaninski karanfilić, šarplaninski šafran, šarska divizma, šarska ptičja trava, Dorflerov petoprst…). U Nacionalnom parku živi 147 vrsta dnevnih leptira, 45 vrsta vodozemaca i gmizavaca, oko 200 vrsta ptica i 32 vrste sisara, što ga čini jednim od faunistički najbogatijih područja Evrope.
Nacionalni park Šar-planina jeste kolevka srpske duhovnosti, državnosti i istorije. Na ovom području se nalazi 45 crkava i manastira podignutih u periodu od XII do XVI veka. Tu su isposnica i manastir Sv. Petra Koriškog iz XIII veka, crkva Sv. Petke iz XIV veka , crkva Sv. Bogorodice Odigitrije iz XIV veka, manastir Sv. Trojice iz XV veka, ostaci Dušanovog grada i manastirskog kompleksa Sv. Arhangeli iz XIV veka nadomak Prizrena, i drugi spomenici kulture od najvećeg nacionalnog značaja.